PAX is erg verheugd over het vorige week aangekondigde deelakkoord in het vredesproces tussen de Colombiaanse regering en de FARC. Vooral de nadruk op waarheidsvinding en verzoening is hoopgevend voor de honderdduizenden slachtoffers van schendingen van mensenrechten in het land, waaronder de slachtoffers van bloedkolen.
In de uitwerking van het deelakkoord moet nog wel duidelijk worden of, en zo ja op welke wijze, bedrijven die betrokken zijn geweest bij het geweld hierin een rol zullen krijgen.
Het voorlopige deelakkoord betreft het instellen van Transitional Justice, oftewel een speciale vredesrechtspraak. Degenen die direct of indirect hebben deelgenomen aan het conflict moeten volledige openheid van zaken geven voor een tribunaal of waarheidscommissie. Wie niet volledig meewerkt, loopt het risico overgedragen te worden aan de reguliere rechtspraak waar zij een een straf van maximaal 20 jaar opgelegd kunnen krijgen.
Rol voor ondernemers en bestuurders
Hoge Commissaris voor de Vrede en vredesonderhandelaar Sergio Jaramillo heeft eerder aangegeven dat ondernemers en bestuurders een rol moeten hebben bij de waarheidsvinding en de genoegdoening van de slachtoffers. PAX hoopt ten zeerste dat deze uitspraak ook daadwerkelijk een plek zal krijgen in de uitwerking van het definitieve verdrag. In het PAX-onderzoek ‘The Dark Side of Coal‘ verklaarden daders en getuigen bijvoorbeeld dat de mijnbouwbedrijven Drummond en Prodeco paramilitairen in de mijnbouwregio Cesar hebben gesteund met geld en strategische informatie. In de mijnbouwregio van Cesar zijn tenminste 3000 mensen vermoord en 50.000 boeren van hun land verjaagd.
Duizenden strafrechtelijke onderzoeken
Het Openbaar Ministerie in Colombia zou van plan zijn enkele duizenden vertegenwoordigers van bedrijven strafrechtelijk te onderzoeken wegens vermeende financiering van illegaal gewapende groepen. PAX vindt dat niet alleen de Colombiaanse regering, maar ook het nationale en internationale bedrijfsleven zijn verantwoordelijkheid moet nemen voor verzoening – waarheidsvinding, erkenning, reparatie en garanderen van veiligheid – in het land. Bijvoorbeeld door publiekelijk steun te betuigen aan deze ontwikkelingen.
Verzoeningsdialoog
Recentelijk hebben Europese energiebedrijven een zogeheten actieplan gelanceerd, waarin zij de mijnbouwbedrijven Drummond en Prodeco oproepen ‘deel te nemen aan een door de Colombiaanse overheid georganiseerde verzoeningsdialoog met de slachtoffers en andere betrokken bij het conflict in Colombia. De vertegenwoordiger van de Hoge Commissaris voor Mensenrechten van de VN in Colombia start op korte termijn met een verkenning van de mogelijkheden voor een dergelijke dialoog.
Nu de vredesonderhandelaars zich zo duidelijk uitspreken voor waarheidsvinding en genoegdoening, kunnen de mijnbouwbedrijven niet langer achterblijven. Nu is voor hen het moment aangebroken om zich aan te sluiten bij de nieuwe, hoopvolle richting die het land inslaat, en hun verantwoordelijkheden te nemen jegens de slachtoffers van bloedkolen.
