Vijf jaar praten over de aanpak van bloedkolen uit Colombia heeft weinig concreets opgeleverd. Dat concludeert PAX uit het voortgangsrapport over de inspanningen van de energiebedrijven en de overheid voor een maatschappelijk verantwoorde steenkoolketen.
De Nederlandse energiebedrijven en de regering leggen in het rapport gezamenlijk verantwoording af over hun inspanningen om de problemen in de steenkoolketen op te lossen. De nadruk ligt echter veel te weinig op resultaten in de keten zelf. Slachtoffers van grove mensenrechtenschendingen in het Colombiaanse mijnbouwgebied waar energiebedrijven hun kolen kopen, zijn er in ieder geval tot nu toe niets mee opgeschoten. Daardoor zijn er nog steeds miljoenen Nederlandse huishoudens die stroom ontvangen die is opgewekt met bloedkolen. Marianne Moor van PAX: “Het voortgangsrapport valt vooral op door gebrek aan daadwerkelijke voortgang. De kolenleveranciers van de energiebedrijven weigeren stappen te zetten richting verzoening met de slachtoffers, ondanks de positieve ontwikkelingen van het Colombiaanse vredesproces.”
Rechtszaak
Het is goed dat energiebedrijven voor het eerst inzage geven in de gedane inspanningen. Maar doordat het rapport met geen woord rept over concrete resultaten in de mijnbouwregio zelf, wordt niet duidelijk dat mijnbouwbedrijven Drummond en Prodeco/Glencore eerder stappen terug dan vooruit hebben gezet. Zo spande Drummond dit jaar een rechtszaak aan tegen maatschappelijke organisaties en mensenrechtenadvocaten en ontsloegen beide mijnbouwbedrijven deze zomer een groot aantal leden van de enig overgebleven onafhankelijke vakbond.
Importstop
Positief aan het rapport is dat de energiebedrijven wel erkennen dat hun oproep aan de mijnbouwbedrijven om in gesprek te gaan met de slachtoffers wel degelijk tot resultaten moet leiden, en als deze uitblijven overgegaan kan worden tot een (tijdelijke) importstop. Marianne Moor: “De tijd van praten is nu wel voorbij. De energiesector moet klip en klaar stellen dat mijnbouwbedrijven Drummond en Prodeco/Glencore concrete stappen dienen te zetten richting verzoening met slachtoffers van het geweld. Anders wordt het tijd om de handelsrelatie te herzien.”
Slachtoffers
De leveranciers van de energiebedrijven, mijnbouwreuzen Drummond en Prodeco/Glencore, hebben volgens diverse getuigenissen onder ede tussen 1996 en 2006 illegale paramilitaire groepen in de mijnbouwregio Cesar gesteund met geld en strategische informatie. In deze periode zijn tenminste 3.100 mensen vermoord en minstens 55.000 mensen van hun land verdreven. Tot op de dag van vandaag hebben de slachtoffers nooit erkenning of genoegdoening van de bedrijven gekregen voor wat hen is aangedaan. Veel slachtoffers die opkomen voor hun rechten, worden geïntimideerd.
Vredesproces
Het vredesproces in Colombia vormt een unieke mogelijkheid voor het afsluiten van dit donkere hoofdstuk. Enkele weken geleden stuurde PAX een open brief aan de mijnbouwbedrijven met de oproep die kans met beide handen aan te grijpen. Ook de energiebedrijven hebben hen opgeroepen deel te gaan nemen aan een verzoeningsproces. Marianne Moor: “Hopelijk geven de mijnbouwbedrijven eindelijk een signaal van goede wil af. Anders rijst de vraag wanneer de Nederlandse energiebedrijven eindelijk echt de grens trekken. De aanpak van bloedkolen is niet alleen een kwestie van praten en rapporten schrijven, ook van doorpakken.”
